SOĞUKLARA DİKKAT ! Soğuk ve Rüzgarlı Havada Spor
Yaşam boyu spor anlayışının temeli, egzersizin sürdürülebilir (kronik) olmasına bağlıdır. Ancak Edirne’de olduğu gibi, sıcak ve soğuk farkının yüksek olduğu yerlerde “sıcak ya da soğuk havada” egzersiz yapılacaksa bazı önlemlerin alınması gerekmektedir.
Sıcak ya da soğuk hava da egzersiz esnasında vücudumuzda bir takım mekanizmalar devreye girerek vücut ısımızı ideal değerinde (37 °C) tutmaya çalışmaktadır. Sıcak havada egzersiz soğuk havada egzersize oranla daha çok sağlık riskleri taşımaktadır. Soğuk havalarda egzersiz esnasında en çok karşılaşılan olumsuzluk vücut ısısının düşmesi (hipotermi)’dir.
Normal olarak solunum burnumuzda başlamaktadır. Hava soğuk olsa dahi burun ve ağız yoluyla 26 °C -32°C’ye kadar ısıtılarak alt solunum (akciğerler) yollarına iletilmektedir. Bu işlem esnasında havanın nemlendirilebilmesi için su kaybı da gözlenmektedir. Soğuk ortamda egzersiz için tehlikeli çevre sıcaklığı (-15 °C), (-20°C)’dir. Bu sıcaklıkların altındaki değerlerdeki hava, solunum yollarında ısıtılsa dahi yeterli olmamakta özellikle solunum yolu rahatsızlığı bulunanlarda sağlık problemlerine neden olmaktadır. Ortam sıcaklığının yanı sıra rüzgar hızı da önemlidir. Soğuğun yanı sıra rüzgar hızı mutlaka dikkate alınmalıdır. Soğuk havada vücut ısı kaybının önemli bir kısmı baş bölgesinden olmaktadır. Bu yüzden baş bölgesi mutlaka kapanmalıdır (yün bere vb.)
Vücudumuzun soğuğa uyum sağlama da gösterdiği değişimler;
Derimiz deki damarlar daralır, böyle kan iç organlara yönelir, iç ısı yükseltilmeye çalışılır Kaslarımız istemsiz olarak kasılarak ısı üretmeye çalışır Terleme azalır Bazı hormonların salınımı artar (troid,adrenalin vb.)Soğuk ortamda egzersiz esnasında hissedilen şu uyarılara dikkat edilmelidir;
Eller, ayaklar,yüz ve kulaklarda; uyuşma,karıncalanma ve batma hissi Derinin beyaz renk alması Ağız ve dilde kuruluk hissi Koyu görünümlü idrar Bitkinlik, yorgunluk Kas krampları Uyku hali Çevreye uyumda azalma Solunum güçlüğüSoğuk ve rüzgarlı havalarda egzersiz için alınacak önlemler;
· Vücut ısısının korunması için tek bir kalın giysi yerine kat kat giyinilmelidir. · Kıyafetler; teri tutmayan, buharlaşmayı(terlemeyi) engellemeyen türden olmaldır · Soğuk havanın ısıtılmasına yardımcı olmak için; ağız ve burnu örten maske ya da atkı kullanılmalıdır. · Başı ve kulakları koruyucu bere, eller için eldiven kullanılmalıdır. · Egzersiz öncesi, sırası ve sonrasında ılık sıvı içilmelidir · Rüzgar da uzun süre kalınmamalı ve şiddetli efordan kaçınılmalıdır · Burun, kulak yanak gibi soğuktan daha çok etkilenen bölgelere tabaka halinde vazelin ya da gliserinli pomatlar sürülmelidir · Eğer eller sıcaksa; burun, kulak yanak ellerle ısıtılmalıdır.