ÇİNGENE SOYKIRIMI: PORRAJMOS
TURAN ŞALLI YAZISI;
2 Ağustos Çingene Soykırımı günüdür. Nazi Almanya’sında 500 binden fazla Çingene (zigeuner) dilinden, kültüründen, renginden, toplumla uyum sağlayamadığından dolayı soykırıma uğramışlardır. Kafatasçı düşünce onlara yaşam hakkı tanımadı. Yaşam şekillerinin farklı oluşları bulundukları ülkelerde hep farklı yerlere sürülmesine yol açtı. Çingeneler yeryüzünün hep istenmeyenleri oldu.
Nazi Almanya’sında insanlık dışı uygulamalara maruz bırakıldılar: Fırınlarda yakılmaları, tıbbi deneylerde kullanılmaları, gaz odalarında zehirlenerek, aç bırakılarak yok edildiler. Yapılan uygulamalar kendi dillerince PORRAJMOS idi. Yani soykırım idi. Çingenelerin hiçbir zaman devlet kurma gibi düşünceleri olmadı. Toplumsal bir birliktelik gösteremediler. Yüzyıllarca göçebe bir yaşam sürdüler. Katledilen Yahudiler kurmuş oldukları güçlü lobiler sayesinde Alman Devletinden tazminat aldılar. Kendi soykırımını anlatamayan Çingeneler soykırımın unutulanları oldu. Güçlü lobileri olmadığından tazminat alma gücünü oluşturamadılar.
Çingeneler her gittiği yerde zulüm gördü. 1550 yıllarında İsveç’te Çingene asma kanunları vardı. Çingene’yi asıp öldürmenin cezası yoktu. Gittikleri yerde sorun çıkarıyorlar düşüncesinden uzun süre konaklamalarına izin verilmiyordu. Terk etmeyene işkence cezası veriliyordu.
Osmanlı ve cumhuriyet dönemine baktığımızda durumları pek parlak olmasa da en azından büyük acıların yaşanmadığı, soykırımın olmadığını görebiliyoruz. Köklerinin Hindistan olması ile birlikte Dünya’nın yer yerinde varlıklarını görmek mümkündür. Balkanlarda Türkçe’ yi en çok kullananlar oradaki Romanlardır.
Büyük bedeller ödeyen Çingene-romanlar Türkiye’de dahil olmak üzere ayrımcılık, sosyal dışlanma, yoksullukla mücadele etmektedir. Çingenelere olduğu kadar yapılan tüm soykırımları kınıyoruz! Allah bizi bu topraklardan ayırmasın.